Duygular belirli nesne veya olayın insanın iç dünyasında uyandırdığı izlenimlerdir. Yani bizim anlık hislerimizi ifade eden bir toplu davranış adlandırılmasıdır.
Duygular insanların hayatında çokça yere sahiptirler. Bu yüzden olumlu veya olumsuz duygular insanı tamamen etkiler. Bizim yaşamımıza yön verirler bir bakıma.
Toplumla iç içe yaşama ve herkesin birbirini anlamaya dayalı bir ilişki de olmamızı sağlar. İnsanların duyguları düşünceleri ile bağlantılıdır. Bu ilişkiyi dengede tutmak tamamen bize kalmış bir şey. Duyguları yaşayabilmek için biyolojik olarak yeterli bir donanımımız var. Ama hangi duyguyu ne oranda yaşayacağımız konusunda gelince isin içine sosyal çevremiz giriyor. Tek belirleyici olmamasına rağmen fazlaca etkili olduğunu söyleyebiliriz. Duygular ilk başta beyinde olmasına rağmen tüm vücudumuzu etkiler. Yani sıra su şekildedir: beyinde başlar, farkına varılır ve sinir sistemi ile bedene yansır. Duyguları genel özellikleriyle iki grupta inceleyebiliriz.
Pozitif duygular:
Mutluluk
Neşeli olmak
Gurur duymak
Heyecanmak
Sevildiğini hissetmek
Takdir edilmek
Sadakat
Güven duymak
Coşku
Sevinç
Hoşlantı
Huzur
Umut
Negatif duygular:
Korku
Kaygı
Depresyon
Üzüntü
Hayal kırıklığı
Öfke
Yalnızlık
Utanç
Hırs
Pişmanlık
Suçluluk
Şüphe
Hayret
Kuruntu
Şaşkınlık
Kızgınlık
Sinir
Sıkıntı
İğrenme
Peki olumsuz duygularından şikayetçi olan var mı?
Aslında bir çoğumuz şikayetçiyiz bu durumdan. Ama olumlu duygular kadar önemli bir yere sahip hayatımızda. Bir kimlik edinmemizde olmazsa olmazlardan. Bir bakıma da hayatî önem taşır. Yani şöyle ki korkmazsak önem almayız, utanmasak ahlak olmaz, pişman olmazsak hatalari tekrarlarız, iğrenmezsek zehirlenebiliriz ve eğer üzülmezsek üzüntüye sebebiyet veren hiç bir davranıştan kaçınmayız. Bu duygularımızı sadece gerek olduğunda canlandırmamız gerekir. Olumsuz duygulara saplanıp kalmak, en büyük zararı insanın kendisine vermesine sebep olur. Bunun sorumlusu da ne yazık ki biziz. Yani her şey de olduğu gibi bu durumda da ölçülü olmamız şart.
Olumlu duygulardan bahsedecek olursak, hepinizin de bildiği gibi hayatı güzel kılan şeylerdendir. Ne olursa olsun onları da ölçülü yaşamak gerekir.
Peki herhangi birinin duygusunun size bulaşabileceğini hiç düşündünüz mü?
Duygular çevre tarafından çokça şekillendiği için, yani bulunduğumuz çevrede yoğun olarak yaşanan duyguya maruz kaldığımız için duygular bulaşıcıdır. Mesela huzursuzluğun yoğun olduğu bir ortamda biz kendimizi huzurlu veya mutlu hissedemeyiz. Yada bir cenaze evinde herkes yastayken, ağlarken; biz neşeli olamayız. Birde şöyle düşünelim korktuğumuzda kendimizi en güvenliğimiz kişinin yanında buluruz ve bu duyguyu olabildiğince dışarda bırakırız, bastırırız.
Duygular nasıl bulaşır?
Bir konuşma esnasında içgüdüsel olarak karşımızdakin mimiklerini, duruşunu, konuşma hızını ve taklit ederiz. Tabiki farkında olmadan. Ve beyinde algılandığı anda beyinle vücut hemen o duygu üzerinden bir bağlantı kurar. Mesela karşınızdaki insan ağlıyor. Sizde istemsizce hüzünlenirsiniz. Bu durum beyindeki üzüntü nöronlarını harekete geçirir. O yüzden insanlar etraflarında olumlu duyguların çok yaşandığı ortamlar isterler. Daha enerjik, mutlu ,umutlu, coşkulu hissedebilmek için.
Kendimizi negatif duygu aktarımdan nasıl daha az etkilenir hale getirebiliriz?
İlk olarak neden böyle olumsuz duygular içinde olduğunuzun sebeplerini sorgulamalısınız. Yani " acaba gerçekten üzgün mü hissediyorum yoksa etrafımdaki üzgün kişilerden dolayı mı böyleyim? diye düşünmekte fayda var. İkinci olarak jest ve mimiklerinizi inceleyin. Kendinize yeni kattığınız jest ve mimikleri sorgulayın. Bunları kendinize katmanızda etkili olan kişilerden kaynaklı bir durum söz konusu olabilir. Üçüncü olarak durum değerlendirmesi yapılmalıdır. Yani "acaba o an için baskın gelen herhangi bir duygu olmadığından mı kendimizi olumsuz duygulara yöneltiyoruz?" diye düşünmekte ve analiz etmekte fayda var. Sebebini bulup da hala devam eden olumsuz duygularınızı kendinizden dışarıda bırak için çabalamalısınız.
Duyguların hayatımızdaki yeri nedir?
- Yön vericidirler.
- Her zaman yaşama eşlik ederler
- Hayatın renklenmesini sağlarlar.
- Kişinin iç dünyasını yansıtırlar.
- İnsandan insana farklılık gösterdikleri için hiç bir zaman değer kaybetmezler.
- Her gün yeni bir şey katmamız ile birlikte geçmişten geleceğe giden bir bağlantıdır.
- Tetikleyici ve cesaret vericidirler.
- Düşünmemizi ve davranışlarımızı fazlaca etkiler.
- Sosyal yaşamda yeri büyüktür.
- Algıyı kolaylaştırır.
- Çevremizle olan bağlar güçlenir.
Yorumlar
Yorum Gönder